DE TIJDLOZE TRUKENDOOS VAN HANS KLOK

Een goocheldoos en de vingervlugge Hans Kazán waren de initiële inspiratiebronnen van illusionist Hans Klok. Met de prefab trucjes uit het goochelassortiment van spellenfabrikant Jumbo wist hij menig schoolvriendje te verbazen. En de bescheiden goochelfoefjes die Hans Kazán ruim twintig jaar geleden in het kinderprogramma Ren-je-rot verklapte, vormden de basis voor de wervelende megashows die de langharige meestergoochelaar vol passie en met stijgend succes op de internationale podia neerzet.

Hans Klok heeft alle podia gezien, van de meest eenvoudige houten stellages in buurthuizen tot de ultramoderne, van alle technische snufjes voorziene toneelplanken in grote theaters. Klok toverde al op de leeftijd van tien met zijn Hocus Pocus-goochel-doos voor de verbaasde ogen van vriendjes balletjes onder bekertjes weg en knopen uit touwen. Niet onverdienstelijk kennelijk, want al snel sierden trofeeën gewonnen bij de Nederlandse en Europese Jeugdkampioenschappen Goochelen de mantel van de ouderlijke open haard. Klok verscheen, terzijde gestaan door zijn bevallige assistente Sittah, in televisie-uitzendingen, hij werkte samen met André van Duin en Gerard Joling en mocht twee seizoenen lang het iets stabielere podium van het Wassenaarse attractiepark Duinrell betreden. De tovenaar uit IJmuiden verraste het publiek in Carré, toerde door Duitsland en verscheen op de Amerikaanse televisie. De ster van de illusionist is rijzende. Ondanks het onmiskenbare succes en de laaiend enthousiaste reacties van het publiek blijft de illusionist echter bescheiden. Wie hem nog aanspreekt met de oubollige titel ‘goochelaar’, kan weliswaar rekenen op gefronste wenkbrauwen, maar hoeft niet te vrezen voor levens¬lange verbanning uit zijn onmiddellijke nabijheid. “Het imago van een goochelaar is wat suf. Je denkt aan een oude, grijze man die een wit konijn uit zijn hoge hoed haalt”, vertelt Klok. “Ik doe grote trucs, die onder de categorie illusies vallen, dus ik ben een illusionist. Toch blijf ik altijd een klein beetje een goochelaar. Manipulatie met speelkaarten of balletjes laat ik óók zien. Ik hou van de wisselwerking tussen kleine en grote trucs. Als je eerst een kleine act opvoert en daarna een olifant laat verdwijnen, dan lijkt dat beest des te groter.”

Koe in de lucht

Vooral voor de inventiviteit en de ingenieuze opbouw van zijn acts, waaraan Klok gemiddeld een half jaar werkt, krijgt hij veel lof toegezwaaid. Op een beurs in Duitsland tovert de illusionist, met argusogen gevolgd door 6000 verkopers, de nieuwste sportwagen van Mercedes op het podium, samen met landbouwminister Van Aartsen laat hij een boer met een levende koe de lucht in zweven en in De Kuip presenteert hij met veel magie het nieuwe voetbalteam van Feijenoord aan het uitzinnige Rotterdamse publiek. Toch mag hij zich de eer van zijn spraakmakende acts niet helemaal persoonlijk toe-eigenen. De vader van Hans speelt een belangrijke rol bij het bedenken en bouwen van de acts. De ideeën van Klok-senior frappe-ren zoonlief nog regelmatig. “Hij heeft al vaak oplossingen aangedragen voor ingewikkelde kwesties. Ik ben meer de man van de uitvoering, hij is het technisch brein.” Maar alleen met vaderlijke liefde uitgedokterde techniek word je nog geen goed illusionist; oefenen behoort tot de dagelijkse bezigheden van een succesvol artiest. “De acts zijn gebaseerd op snelheid”, verklapt Klok. “Vergelijk het maar met topsport: je hebt snelheid, kracht en moed nodig als zo’n cirkelzaag onafwendbaar op je af komt. Maar ook de meer klassieke acts met bijvoorbeeld duiven vragen regelmatige training.”

Droomwens

In mei gaat Klok twee dagen naar Carré. Hij stond er al eens eerder, als onderdeel van de André van Duin Revue, maar nu komt hij met zijn eigen, nieuwe show Magic Impossible in de spotlights. Carré is een hoogtepunt in zijn loopbaan, maar dé plek waar hij van droomt is de stage van het MGM Hotel in Las Vegas. “Daarop stond Bette Middler ook”, verklaart hij zijn verlangen glimlachend, en dan met doortastende stem: “En ik kom er ook een keer te staan!” Nog een ultieme droomwens van Klok is een optreden in de show rond de Oscarnominatie. Stiekem hoopt hij daarvoor ooit eens gevraagd te worden. Zichzelf daarvoor aanbieden ligt niet in de bedoeling. Klok: “Je maakt jezelf zo kwetsbaar wanneer je jezelf aanmeldt. Als ze je vragen, kun je je eigen voorwaarden stellen over licht, podiumafmetingen en de tijdsplanning. Zo heb ik bij de aanstaande grote modeshow van Milaan een minimale camerarepetitie van vier uur bedongen.”

Tijdloze hoogtepunten

Magic Impossible is de meest recente verbeelding van Kloks fantasieën. Hij is lang genoeg bezig, zo vindt hij zelf, om in de nieuwe show tijdloze hoogtepunten uit het verleden te brengen. In het tweede gedeelte van de voorstelling komt de blondgelokte perfectionist via een filmscherm steeds in een andere rolprent terecht. “Ik giet mijn trucs in een scène, zodat ze logisch worden. In een western-setting goochel ik met pistolen en op het moment dat ik door een grote, draaiende ventilator loop, moet het publiek associaties krijgen met James Bond.” Met de nieuwe show toert Klok langs internationale theaters met grote namen. “Dat is het frustrerende voor Nederlandse zangers, hun succes blijft vaak erg lokaal. Ik ga met mijn voorstelling de hele wereld over. Aan de andere kant moeten illusionisten wel altijd op de plek zelf zijn om hun populariteit vast te houden. We scoren geen hits en maken geen videoclips die ons vooruit reizen. Nadeel is dat we altijd moeten optreden om bekend te worden en te blijven, voordeel is dat er in onze beroepssector weinig eendagsvliegen voorkomen. De aanloop om bekend te worden is langer, maar je blijft ook langer succes¬vol.”

Risico

De – veelal vrouwelijke – fans van Hans Klok liggen niet wakker van zijn homoseksuele geaardheid. “Ik draag het niet echt uit, daar leent mijn show zich niet voor, maar ik doe er ook niet geheimzinnig over. Natuurlijk neem ik daarmee een risico; in Zuid-Duitsland vinden ze zoiets nog steeds schrecklich, maar ik heb geen zin om een tweede Claudia Schiffer te worden.” Klok voelt zich bevoorrecht met de vele trouwe fans die hij heeft, iets wat in zijn genre weinig voorkomt. “Maar ze zien mijn shows zo vaak, dat ze op den duur doorkrijgen hoe ik het doe”, zegt hij ietwat bezorgd. Toch legt hij de Klok-liefhebbers aardig in de watten. Na afloop van elke show neemt hij de tijd voor zijn fans, deelt geduldig handtekeningen uit en blikt vriendelijk in menige kiekjescamera. En ook als mensen in een restaurant of winkel voor de zoveelste keer vragen of hij alsjeblieft hun schoonmoeder weg wil toveren, blijft hij vriendelijk glimlachen. Hans weet hoe hij het ‘merk’ Klok moet verkopen. Ondanks het internationale succes piekert hij er dan ook niet over zijn naam in te ruilen voor een iets welluidender artiestennaam. “Ik overweeg hoogstens om er Klock van te maken”, zegt de illusionist, die als kind voor het pseudoniem Dalati koos, maar daar fluks vanaf stapte toen zijn broer vrolijk rijmelde: ‘Dalati, daar gaat-ie’. “Qua karakter past mijn achternaam overigens helemaal niet bij me; ik ben altijd en overal te laat. Ik héét dan wel Klok, maar je kunt me er niet op gelijk zetten.” •

Hans Klok in Excalibur

KLOK TOVERT DE TIJD TERUG

Hans Klok weet het publiek ademloos te boeien met zijn onnavolgbare illusies en zijn wapperende blonde manen. ‘Zijn er nog vragen?’, roept hij nonchalant na zijn eerste setje trucs. Hoe indiscreet mogen ze zijn, hoor je sommige dames denken. Maar er zijn (veel) kinderen in de buurt en manlief houdt in het theaterstoeltje ernaast een oogje in het zeil. Je weet immers maar nooit, met die snelste magiër ter wereld.

‘Hoe doet ‘íe ut?’ Die vraag, gesteld door een ademloos toekijkend jochie aan zijn vader, houdt de hele zaal bezig. Hoe laat Hans Klok zijn assistente én zichzelf vrij zweven boven een kolossale ventilator? Hoe blijft de 34-jarige illusionist ruggelings gestrekt balanceren op een vlijmscherp zwaard? En verwisselt hij binnen luttele seconden van plaats met zijn assistente, die geboeid in een afgesloten ton vertoeft? Het geheim is snelheid: Klok weet als geen ander zijn toeschouwers te misleiden door een onnavolgbare tempo waarmee hij zijn trucs uitvoert. “Ik wéét hoe deze truc in zijn werk gaat”, zei laatst een collega uit Las Vegas tegen hem. “Maar hoe kun je het zo ongelooflijk snel doen?” Sindsdien afficheert de blonde magiër zich als ‘de snelste aller tijden’.

Klassiek en modern

Voor zijn nieuwste show History of Magic liet Hans Klok zich inspireren door de geschiedenis van de magie. Hij draait de tijd terug naar de hoogtijdagen van Houdini en het aloude witchcraft. In vliegende vaart en met sensationele effecten van vuur en laser tovert Klok scènes uit lang vervlogen tijden op het toneel, die berusten op waar gebeurde feiten. “Die passage uit de tijd van Charles Dickens, waarbij goochelaars op straat hun brood verdienden, dat is waarheidsgetrouw”, benadrukt Klok na afloop van de voorstelling die historische juistheid van sommige acts. “Ook de uitgave van het allereerste goochelboek in 1584 en de ontdekking van trucs op papyrusrollen ten tijde van Cleopatra zijn elementen in mijn show die daadwerkelijk hebben plaatsgevonden.” Naast hypermoderne acts – zelfs met een verschijnende helikopter en een verdwijnende motor – heeft Klok bewust trucs geprogrammeerd die decennia geleden zijn uitgevonden. “Zoals de zwevende dame op een bezemsteel. En natuurlijk balletje-balletje, da’s echt een hele oude.” Klassiekers zijn ook de kleine foefjes met speelkaarten, zakdoekjes en witte duiven. Tussen al het geweld van stalen kooien, ronkende machines en vuurspuwende decors zijn deze trucs pareltjes van rust.

Goochelcarrière

Hans Klok is een product geworden dat door het 35-koppen tellende team rondom de magiër zorgvuldig wordt bewaakt. Hans Klok-petten, – shirts, -sleutelkoorden en -video’s vinden voor en na de voorstelling gretig aftrek. Opvallend is het grote aantal kinderen in de uitverkochte zaal. “Bij hen heb ik vooral naam gemaakt tijdens mijn dagelijkse optredens in de Efteling, zeven maanden lang”, glundert Klok. Veel jeugdige bezoekers verlaten het theater met de speciale Hans Klok-goocheldoos – met 75 trucs. Een goede start voor een glanzende goochelcarrière; ook de meester zelf begon zijn inmiddels internationale loopbaan met trucages uit een doosje. Daarnaast was televisie een aanstekelijke inspiratiebron voor het jonge Klokje. “Ik keek elke week naar David Copperfield, die specials had bij de KRO. En niet te vergeten naar Hans Kazan in Ren je Rot. Hij vertoonde telkens twee trucs, waarvan hij er dan eentje uitlegde. Ik zat aan de buis gekluisterd. Eerlijk is eerlijk: Kazán heeft mij aangezet tot goochelen.” Een kwart eeuw later trekt Hans Klok met zijn show de hele aardbol over. In april vertrekt hij voor twee weken naar Dubai, waar hij aantreedt in ‘s werelds enige zevensterren hotel. In het najaar volgen Zuid-Europa en wellicht zelfs China. “Het is vermoeiend, beslist, maar ik kan gelukkig uitstekend uit een koffer leven.”

Goedogende heren

Bij het verlaten van de artiestenfoyer belooft Klok dat in zijn volgende show – naast de bevallige dames – ook wat goedogende mannelijke dansers zijn acts zullen begeleiden. “Goed idee, dat vind ik immers zelf ook leuk!” En wég is ie, als in een goed gelukte verdwijnact… •

Hans Klok staat momenteel met zijn show ‘The World’s Fastest Magician’ in het Excalibur Hotel & Casino in Las Vegas (foto’s)